معرفی کلیسا های ایران
در ایران، تعداد زیادی از مسیحیان زندگی میکنند، بنابراین کلیساهای فراوانی در این کشور وجود دارند که به اماکن تاریخی و مذهبی تبدیل شدهاند.
کلیسای سرخ آباد استان مازندران :
کلیسای سرخ آباد در استان مازندران واقع شده است. این کلیسا در دوران پهلوی اول در شهرستان سوادکوه، در روستایی به همین نام ساخته شد. در سال ۱۳۸۲، به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است. در آن زمان، مهندسان مسیحی ایتالیایی برای ساخت راهآهن به سوادکوه آمده بودند و برای برگزاری مراسم مذهبی خود به یک کلیسا نیاز داشتند، بنابراین کلیسای سرخ آباد ساخته شد. این کلیسا با ابعاد سه در سه و با استفاده از آجر و گچ بنا شده است. ویژگیهای آن شامل یک در ورودی و دو پنجره، یکی در شرق و دیگری در شمال است. درباره این اتفاق، سندی به زبان ایتالیایی در کلیسا حک شده است. این کلیسا در واقع در فاصله دو کیلومتری از پل ورسک و روبروی ایستگاه راهآهن سرخ آباد ساخته شده است. این کلیسا به عنوان کوچکترین کلیسای جهان شناخته میشود.
قره کلیسا استان آذربایجان غربی :
قره کلیسا یا کلیسای تادئوس مقدس در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال شرقی شهر چالدران و در کنار روستایی به همین نام واقع شده است. این کلیسا در جنوب ماکو، از توابع استان آذربایجان غربی واقع شده است. تاریخ ساخت این کلیسا به اوایل دوره مسیحیت برمیگردد، به روایت خورناستی، مورخ ارمنی. نام “قره” در زبان آذری به معنای سیاه است و این نام به خاطر سیاه بودن بخشی از کلیسا بر روی آن گذاشته شده است. کلیسای تادئوس مقدس یا کلیسای طاطاووس به عنوان یکی از مهمترین آثار جهانی یونسکو شناخته میشود و به عنوان اولین کلیسای جهان مسیحیت شناخته میشود.
کلیسای وانک استان اصفهان :
این کلیسا به عنوان بزرگترین و معروفترین کلیسای ایران شناخته میشود، همچنین به عنوان کلیسای جامع ارامنه اصفهان شهرت دارد. این کلیسا با نام “آمناپرکیچ” نیز در سطح جهان شناخته میشود و از ۱۳ کلیسای باقیمانده در محله جلفای اصفهان از قرن ۱۷ میلادی است. واژه “وانک” در زبان ارمنی به معنای “صومعه” است.
کلیسای کانتور استان قزوین :
این کلیسا در زمان جنگ جهانی دوم و هنگام اشغال ایران توسط روسها، در شهر قزوین ساخته شد. واژه “کانتور” به زبان روسی به معنای “مقر” یا “مرکز” است. پس از خروج روسها، این کلیسا در ایران تهی شد، زیرا مسیحیان ارتدکس در ایران ساکن نبودند. به همین دلیل، این بنا اکنون به عنوان یکی از بناهای تاریخی حفظ و نگهداری میشود. کلیسا کانتور، معروف به برج ناقوس، همچنین با نام “کلیسای روس”، در اواخر دوره ناصرالدینشاه قاجار، توسط یک شرکت روسی در قزوین احداث شد.
کلیسای سرکیس مقدس استان تهران :
بزرگترین کلیسای تهران است که دارای ابعادی به طول ۳۶.۵ متر و عرض ۱۷.۸ متر میباشد و عنوان کلیسای جامع پایتخت را به خود اختصاص داده است. سرکیس مقدس، از قدیسان کلیسای حواری ارمنی بود که در اوایل سده چهارم میلادی به علت مسیحی بودن تحت تعقیب قرار گرفت و در نهایت کشت شد. داخل کلیسا پلانی به شکل صلیب دارد و همراه با پنجرههایی که با نقاشی روی شیشه، داستانهای مذهبی را روایت میکنند، فضایی مملو از نشانههایی مسیحیت را ایجاد مینماید.
کلیسای ننه مریم ارومیه :
برخی از باستانشناسان و محققان اعتقاد دارند که کلیسای ننهمریم ارومیه دومین کلیسای تاریخی جهان است که در ایران واقع شده است. البته روایتهای دیگری نیز درباره این مکان مذهبی وجود دارد که باعث معروفیت آن شده است. نمای فعلی این بنا به دوران آشوریان برمیگردد و براساس اظهارات باستانشناسان، به دوران حکومت ساسانیان نیز رجوع دارد. اما برخی نویسندگان آشوری و مسیحی معتقدند که در ابتدا این کلیسا به عنوان آتشکده مورد استفاده قرار گرفته بود و در گذشته یکی از مهمترین معابد زرتشتیان محسوب میشد. اما پس از پذیرش زرتشتیان ایمان به دین مسیح، این بنا به کلیسا تبدیل شد. مارکوپلو، جهانگرد معروف، این کلیسا را از نزدیک دیده است. این کلیسا در ارومیه دومین کلیسای قدیمی جهان محسوب میشود و یکی از گنجینههای تاریخی این منطقه است.
کلیسای سورپ گاراپت آبادان :
کلیسای ارامنه آبادان در دوره پهلوی ساخته شده است. این کلیسا در سال ۱۹۵۸ میلادی (۱۳۳۶ خورشیدی) ساخته شده و به عنوان بزرگترین تالار اجتماعات ارمنیهای مقیم آبادان شناخته میشود. این کلیسا در زمان جنگ ایران و عراق آسیب دید، اما توسط ستاد بازسازی مناطق جنگی ترمیم شد. این کلیسا در گوشهای از ساختمان مدرسه ملی ادب که برای دانشآموزان ارمنی مقیم آبادان اختصاص داشته، واقع شده است. امروزه، به دلیل کمبود مسیحیان در آبادان، آیینی در این کلیسا برگزار نمیشود. این کلیسا تنها کلیسای ایران است که به صورت دیوار به دیوار با یک مسجد قرار دارد. این تلاقی مسجد و کلیسا نشان از دوستی و همبستگی فرهنگهای مختلف در آبادان و تعامل و اتحاد فرهنگی را نشان میدهد.
کلیسای سنت استپانوس آذربایجان شرقی:
صومعه استپانوس یک ترکیب منحصر به فرد از معماریهای اورارتی، اشکانی و رومی است. این کلیسا که از سنگهای قرمز، صورتی و سفید ساخته شده است، دیوارههای خارجی زیبایی خیرهکنندهای دارد که با حکاکیهای چشمگیر تزیین شده است. آرامشی بینظیر به همراه زیبایی بیبدیل این صومعه، حس آرامشی فراوانی را به مخاطب القا میکند، که به سختی میتوان آن را در جای دیگری یافت.
