شهر تاریخی کاشان یکی از مقاصد گردشگری جهانی است که هر سال توجه بازدیدکنندگان داخلی و خارجی را به خود جلب میکند. این منطقه با چند هزار سال تاریخی و جغرافیایی خود، واقع در جاده ابریشم، یکی از مسیرهای باستانی ایران بوده و با داشتن حکما و هنرمندان مشهور، گنجینهای ارزشمند از خانههای تاریخی و صنایع دستی و هنری را در خود جای دارد. برخی از مهمترین صنایع دستی اینجا را معرفی میکنیم.
مخملبافی یکی از صنایع دستی مهم کاشان است که به دو شکل ساده و نقش برجسته بافته میشود. این هنر از اوایل دوران اسلام آغاز شده است اما هنر مخملبافی در دوره صفویه به اوج خود رسیده و مخمل را با طرحها و نقوش بسیار زیبایی بافتهاند. مخملبافی متفاوت از بافتهای دیگر است، زیرا تارهای خوابدار به بافت مخمل پرز میدهند که باعث میشود مخمل بافته شده، رنگ خواب را نشان دهد. این هنر قدیمی در گذشته برای ساخت سجاده، جانماز، جلد قرآن و صندوقچهها و حتی به عنوان لباس استفاده میشده است. مخملبافی نیز مانند بسیاری از صنایع دستی اصیل ایران، به مرور زمان مورد فراموشی قرار گرفته و بیشتر جنبه نمایشی و تزئینی دارد.
در زمانهای گذشته، همراه با هر دستگاه، چندین شغل دیگر نیز ایجاد میشد از ساخت ابزارآلات تا تولید مواد اولیه، نخریسی و چلهکشی، رنگرزی، طراحی و نقاشی و نصب دستگاه. اما اکنون با تعطیل شدن این کارگاهها، زمینههای اشتغال این افراد نیز از بین رفته و تنها تعداد کمی از کسانی که در این حرفه تجربه و تخصص دارند، برای احیای این هنر به کار گرفته نمیشوند.